Hoe zou het nog zijn met…. IPITUP?
Het project CrossCare had tot doel om innovatie in de zorg te stimuleren, bij te sturen en te versnellen. Via ondersteuning door ervaren zorgproeftuinen kregen beloftevolle zorginnovaties uit de grensregio een duwtje in de rug. Ook IPITUP vzw uit Werchter stapte in 2019 met hun Beweegbank in een CrossCare-traject. Afgelopen maand mochten ze hun innovatie voorstellen aan de World Health Organisation (WHO).
Hoe gaat het nog met de Beweegbank van IPITUP? Projectadviseur Toon vroeg het aan oprichter Miel Vanhaverbeke.
Interreg | 06/10/2023
Miel, in 2016 stond jij samen met Maarten Thysen aan de wieg van de IPITUP-Beweegbank’. Hoe is het idee voor deze zorginnovatie ontstaan?
Voor we IPITUP oprichtten, werkten Maarten en ikzelf allebei al rond sport en beweging. We waren ons dus goed bewust van het belang van lichaamsbeweging voor de gezondheid. Toen we in 2016 onderuitgezakt vanop een bank naar onze spelende kinderen zaten te kijken, beseften we echter dat zij ons het goede voorbeeld gaven. Deze ontnuchterende vaststelling bracht ons op een idee. Als zitten het nieuwe roken is, dan moet onze dagdagelijkse omgeving ons meer uitnodigen om fysiek actief te zijn. Wat als de bank waarop we nu zitten ons net zou aanzetten tot beweging? Het idee van de Beweegbank was geboren.
Kort daarna hadden we het geluk dat Stad Leuven op zoek was naar innovatieve ideeën om zijn inwoners aan het bewegen te krijgen. We dienden ons project in en zo realiseerden we met steun van de stad onze eerste IPITUP-Beweegbank. Naast het toestel zelf ontwikkelden we bijhorende workshops en een gratis app met oefeningen op maat. Die eerste IPITUP-bank werd geplaatst in 2018 en sindsdien blijven we aan het werk om met de Beweegbank mensen te activeren.
Die missie bracht jullie ook bij de partners van CrossCare. Hoe heeft dit project jullie geholpen bij de verdere ontwikkeling van de Beweegbank?
Met onze eerste Beweegbank richtten we ons voornamelijk op het activeren van adolescenten en volwassenen. Binnen CrossCare hadden we de mogelijkheid om onderzoek te doen naar preventie in een ouderencontext en zo onze scope te verbreden. Binnen het traject wilden we een aangepast beweegpakket ontwikkelen, testen en implementeren in de context van preventie in de ouderenzorg.
Met zo’n age-friendly Beweegbank wilden we ouderen helpen om langer fysiek actief te blijven in hun eigen woonomgeving. Zo kunnen we het risico op vallen drastisch verlagen en de ontwikkeling van chronische ziekten preventief een halt toe roepen.
Hoe zijn jullie hier precies mee aan de slag gegaan?
In het CrossCare-project konden we rekenen op ondersteuning van vier zorgproeftuinen uit Vlaanderen en Nederland: InnovAge uit Leuven, LiCaLab uit Turnhout, Care Innovation Center uit Roosendaal en Slimmer Leven uit Eindhoven.
Samen met deze partners hebben we eerst de stakeholders uit de ouderencontext geïdentificeerd en daarna een uitgebreide bevraging gedaan bij de ouderen zelf. Daaruit bleek alvast een grote interesse in een IPITUP-bank bij deze doelgroep.
Vervolgens werd met behulp van live tests en co-creatiesessies in beeld gebracht welke aanpassingen de bank en de ondersteunende diensten moesten krijgen om aan de noden van deze nieuwe doelgroep te voldoen. Na aanpassingen aan de bank en het bijhorende aanbod, werd ingezet op de exploitatie van de nieuwe bank. Tijdens deze laatste fase van het onderzoek bleek er een aanzienlijke interesse vanuit de markt en gingen al enkele geïnteresseerden over tot de aankoop van een “Beweegbank senior”.
Jullie Crosscare-traject leidde dus tot mooie resultaten. In diezelfde periode brak echter ook de covid-pandemie uit, geen evidente situatie om met een dergelijk project aan de slag te gaan in de ouderenzorg. Heeft de’ Beweegbank senior’ in die omstandigheden de verwachtingen waar kunnen maken?
Aan het einde van het project hebben we de Beweegbank al op een aantal plaatsen kunnen implementeren. Toen bleek al dat deze ook tijdens de covid-pandemie een interessante tool konden zijn om ouderen actief te laten zijn in het dagelijkse leven. Daarnaast stelden we vast dat de aanpassingen die we hadden gedaan om deze bank geschikt te maken voor ouderen, ook door andere doelgroepen en leeftijden positief onthaald werden. Hierdoor is deze bank ook ons standaardmodel geworden, waarbij we afhankelijk van de context wel andere infopanelen kunnen plaatsen. Intussen hebben we, ondanks de pandemie, toch zo’n 300 van onze IPITUP-banken gerealiseerd in 6 verschillende landen.
Als kers op de taart mochten we de Beweegbank afgelopen maand ook voorstellen op het HEPA-Congres van de World Health Organisation (WHO) aan vertegenwoordigers van zo’n 42 landen. Daarnaast publiceerden we ook een artikel over het uitgevoerde onderzoek in de European Journal of Public Health en dat allemaal op basis van wat we geleerd hebben in het CrossCare-traject.
Wat hebben jullie uit jullie CrossCare-traject meegenomen naar de presentatie bij de WHO?
Mede dankzij aan de ondersteuning door de onderzoeksinstellingen in Crosscare konden we een oplossing presenteren die de praktijktoets heeft overleeft. In het traject hebben we super waardevolle feedback verzameld, waardoor aanpassingen aan de Beweegbank ook evidence-based tot stand zijn gekomen. We hebben de Beweegbank niet vanuit een ivoren toren, maar in en met het veld gerealiseerd. Daarbij is de samenwerking met de zorgproeftuinen in Crosscare een grote meerwaarde geweest.
Bedankt voor het interview en nog veel succes met jullie Beweegbank!