Skills Navigator
De Vlaams - Nederlandse Delta is goed voor een tewerkstelling van om en bij de 5 miljoen mensen. Door de digitalisering, automatisering en robotisering van de havensector is er een sterk toenemende vraag naar hogere technische profielen. Dit opent enerzijds ongekende mogelijkheden voor alle economische sectoren in en rond de havengebieden, maar anderzijds stelt dit zowel de arbeidsmarkt als het onderwijs voor grote uitdagingen. Wil de regio zijn positie van voorloper in innovatie behouden, dan moet ze de juiste mensen met de nodige ‘21st century skills’ kunnen leveren.Â
Over ons
De knelpuntenlijsten van VDAB en UWV benadrukken echter het tekort aan technische profielen. Van onderhoudsmecanicien over technicus tot technisch leidinggevende: het blijft voor werkgevers in de regio problematisch om voldoende geschikte arbeidskrachten met een technische achtergrond te vinden. Omdat te weinig jongeren kiezen voor een technische opleiding en door de groeiende vervangingsvraag als gevolg van de vergrijzing wordt de problematiek alleen maar groter. Met de input van 14 partners zorgde ‘Skills Navigator’ voor een optimale match tussen arbeidsvraag en –aanbod. Daarbij legde ze de focus op het opbouwen van de nodige digitale skills van zowel schoolgaande jongeren als (her)intreders op de arbeidsmarkt tussen 16 en 26 jaar.Â
Voor de deelnemende havengebieden in de Vlaams - Nederlandse Delta bracht het project de gevraagde skills van nu en de toekomst in beeld. Als basis werd een reviewrapport rond bestaand onderzoek naar 21st century skills opgesteld. Er werd bekeken welke modellen bestaan en welke toepasselijk op onze context. Uit het bestaande onderzoek ontwikkelde het project een Skills Navigator model. Dit model werd vervolgens getoetst bij de werkgevers in de havengebieden aan de hand van een vacatureonderzoek, focusgesprekken en een enquête en op basis hiervan licht bijgestuurd.
Om werkgevers en opleidingsverstrekkers te inspireren om in de toekomst kijken en de evoluerende skillsnoden in te schatten of werk maken van de toekomstgerichte skillsopbouw van (zittend) personeel en lerenden/studenten, werd een bundel met goede praktijken samengesteld. Zowel bedrijven binnen de Vlaams-Nederlandse Delta als opleidingsverstrekkers met een uitstroom naar deze havengebieden leverden bijdragen over hoe zich voor te bereiden met het oog op de ‘Next Economy’. Verder werd een ‘quick-scan’ ontwikkeld, die een opleider en werkgever snel inzicht kan geven in de belangrijkste specifieke vaardigheden van het werkveld. Dit om recruterings-, trainings- en opleidingsnoden snel te kunnen aanpassen.
Het Skills Navigator model vormde ook de basis voor de ontwikkeling van een oriënterings- en screeningstool voor jonge werkzoekenden die een job ambiëren in de haven. De tool geeft aan de werkzoekende via vragen, situaties, tests en spelletjes feedback over het al dan niet beschikken over gevraagde 21e -eeuwse vaardigheden gelinkt aan jobs in de haven. Aan de werkgeverzijde kunnen werkgevers hun vacatures vertalen naar de 21e -eeuwse vaardigheden van het Skills Navigator model. De tool analyseert dan of de gevraagde skills in de vacature overeenstemmen met de aanwezige skills bij de werkzoekende. Is er nog een onvoldoende match en moet hier en daar nog aan wat skills worden bijgeschaafd, dan biedt het project een aanbod aan werkgeversarrangementen. Deze werkgeversarrangementen omvatten diverse vormen van werkplekleren, gaande van de werkgever in het leslokaal tot lesgeven op de werkvloer, waarmee een werkgever en een student/werkzoekende aan de slag kunnen om een skillsgap te overbruggen. Alle projectpartners brachten hun best practices naar voor en deze werden opgenomen in een catalogus werkgeversarrangementen, die vrij toegankelijk is voor iedere geïnteresseerde. Voor de werkgeversarrangementen werden ook draaiboeken gemaakt om hier vlot mee aan de slag te kunnen gaan.
Om werkgevers extra te motiveren om niet te wachten op de witte raaf maar zelf een werkzoekende op te leiden, werd een kostprijsberekenaar ontwikkeld, die werkgevers de kost voorspiegelt van het wachten op de ideale kandidaat en de winst die te behalen valt door sneller iemand aan te werven en die zelf (mee) op te leiden.
Vanaf 2019 gingen de partners ook aan de slag met de good practices van de andere partners in de eigen context om hieruit te leren. Gebaseerd op die ervaringen werd een gedeelde methodologie uitgewerkt voor het opzetten van nieuwe werkgeversarrangementen in de grensregio.
In 2020 strooide de pandemie echter roet in het eten en had het een impact op de praktische uitrol van het project. Aan het belang en de urgentie van de basispremisse veranderde dat echter niets. Hoewel het eventjes leek alsof de krapte op de arbeidsmarkt verminderde, is de krapte postcorona nijpender dan ooit en is de noodzaak om verder te kijken dan diploma's en ervaring nu nog groter.
Finale update: juni 2022
