5 manieren om circulariteit naar de zorgsector te brengen
De grote hoeveelheid verpakkingen en het eenmalig gebruik van medische materialen en toestellen zorgen dagelijks voor een gigantische afvalberg in onze ziekenhuizen. Samen met Mieke Pieters, oprichtster van The Circular Hub, bekijken we deze afvaluitdaging en schuiven we vijf domeinen naar voren waar circulaire oplossingen hun nut hebben.
CrossRoads Vlaanderen-Nederland | 21/05/2024
Vanuit haar rol in de Green Deal Circulair Aankopen – waarin Mieke Pieters de vraagzijde van de markt begeleidde om duurzaam en circulair aan te kopen – merkte Mieke dat er wel bereidheid is om circulair aan te kopen maar dat het aanbod op de markt te beperkt is. Dat dreef haar ertoe The Circular Hub op te richten en bedrijven te ondersteunen bij het creëren van oplossingen en implementeren van circulaire businessmodellen. Onder deze vlag startte ze ook the Circular kickstart, een acceleratorprogramma voor circulaire startups, dat met de ‘Healthcare Challenge’ de zorgsector wil verduurzamen.
De nood is hoog
Mieke Pieters: “Elke dag opnieuw verzamelen onze ziekenhuizen een reusachtige hoeveelheid afval. Dat komt enerzijds door de vele verpakkingen rondom geneesmiddelen en anderzijds door het eenmalig gebruik van materialen (denk aan schaartjes, verbanden, wegwerpwashandjes, incontinentiemateriaal, doeken, …) en medische toestellen (alles wat op energie werkt). Dat laatste is vaak door de wetgeving zo bepaald.”
“Allemaal materialen of producten die we eigenlijk nog in onze economie kunnen houden en waarmee we nog economische groei kunnen realiseren. Niet alleen omdat je ze kan valoriseren en opnieuw verkopen of verhuren maar ook omdat er nieuwe jobs ontstaan door ze te steriliseren, transporten, duurzaam verpakken en terug te distribueren. Eigenlijk gooien we dus niet alleen materialen in de vuilbak maar ook potentieel aan welvaart en jobs.”
Naast de impact van dit – vaak toxisch – afval op het milieu, is er ook een enorme CO2-uitstoot verbonden aan single use. Mieke: “De CO2-impact van een schaar die je dertig keer produceert, transporteert en verbrandt, is enorm in vergelijking met een schaar die je hergebruikt met een energie-efficiënt sterilisatieproces en beperkte logistiek binnen één ziekenhuis.”
Shift in mindset: van single use naar multiple use
Deze uitdagingen tonen dat de zorgsector nood heeft aan een circulaire mindset. Het aanpakken van vooroordelen en werkwijzen helpen om daartoe te komen. Mieke: “Er leven nog heel wat vooroordelen over het hergebruik van bv. naalden of katheders. Het zou niet hygiënisch zijn, terwijl ze perfect terug steriel kunnen worden. Ook is het gemakkelijker om een verband weg te gooien dan het in een specifieke afvalbak te sorteren, deze te transporteren, te laten ophalen en te recycleren. Het circulaire verhaal vereist soms extra stapjes.”
“Daarnaast heerst de perceptie dat hergebruik duurder is. Volgens velen is het goedkoper om een schaartje weg te gooien dan om een businessproces op te zetten rond distributie en sterilisatie. Een studie van het UZ Gent en de Universiteit Gent toont nochtans aan dat het goedkoper is om een product meerdere keren te gebruiken.”
“Het is aan ons om te bewijzen dat circulair ondernemen de betere keuze is, met economische businessmodellen die circulair werken economisch interessanter en efficiënter maken en die een positieve impact hebben. Zo wordt het ook de logische keuze.”
5 domeinen om circulariteit te introduceren
De bereidheid om deze transitie door te voeren, is er alvast. Mieke: “Samen met de ziekenhuizen definieerden we vijf domeinen waar we ondernemers nodig hebben om oplossingen te creëren.”
Lees het volledige artikel verder in de Linkedin nieuwsbrief van CrossRoads.
