Natuurinclusief restaureren van historische muur in Middelburg

Het project Natuur-inbouw verzorgt maandelijks online sessies waarbij diverse sprekers een relevant thema belichten. Hierbij zijn alle geïnteresseerden van harte welkom. Op 23 april vond een sessie plaats over renovatie van historische muren en gevels. Onder andere projectpartner gemeente Middelburg hielden hierbij een presentatie over hun werkzaamheden binnen het project.

In Middelburg worden de kademuren langs de Korendijk en de Kinderdijk natuurinclusief gerestaureerd. Deze historische muren herbergen diverse zeldzame planten. Om de planten tijdens de restauratie te behouden, worden ze zorgvuldig in kaart gebracht en verwijderd, waarna ze tijdelijk worden opgeslagen. Na de restauratie worden ze zorgvuldig teruggeplaatst, waarbij speciale technieken zoals speciale mortel of glaswol worden gebruikt om hun overlevingskansen te vergroten. Als dit lukt zou dit Middelburg tot een voorbeeld maken voor vergelijkbare projecten in de toekomst. Het doel is niet alleen het behoud van de historische uitstraling, maar ook het versterken van de relatie tussen natuur en bouw.

Het project wordt geleid door Angelo Commelin, die verantwoordelijk is voor het civiele aspect van de restauratie, en Bas Wattel, de stadsecoloog, die zich richt op ecologie en biodiversiteit. Het hoofddoel is om de historische kademuren te herstellen naar hun oorspronkelijke staat, inclusief de flora die er ooit groeide. Naast de kademuren worden ook boomvakken vergroot en kwetterbosjes aangelegd op de kade, met als doel verdere bevordering van de biodiversiteit.

Het project Natuur-inbouw, gefinancierd door Interreg Vlaanderen-Nederland, is ontstaan uit de erkenning dat de toenemende bebouwing ten koste gaat van natuurlijke ruimtes, wat nadelige gevolgen heeft voor de ecologie en biodiversiteit. Het project streeft ernaar om bouw en natuur te verenigen, waarbij ze elkaar versterken in plaats van tegenwerken. Dit kan leiden tot een harmonieus systeem waarin bouw en ecologie naadloos samenkomen.

Voor meer informatie over het project en de maandelijkse themasessies, zie onze projectwebsite: Thema-overleggen | Natuur-inbouw | Interreg Vlaanderen-Nederland (interregvlaned.eu)

Toegevoegde waarde creëren met biobased en circulaire materialen Op 20 maart 2025 kwamen experts uit de agro- en chemiewereld bijeen op de Brightlands Chemelot Campus in Geleen voor de bijeenkomst Agro Meets Smart Materials. De centrale vraag: hoe kunnen agrarische gewassen en reststromen bijdragen aan de ontwikkeling van duurzame, circulaire materialen? Met bijdragen vanuit onderzoek, beleid en praktijk liet de dag zien hoe innovatie ontstaat op het snijvlak van sectoren – en waar landbouw nieuwe waarde kan creëren buiten de traditionele keten. Romano Orru, directeur van het Aachen-Maastricht Institute for Biobased Materials (AMIBM), opende met het belang van fysieke nabijheid tussen onderzoek en industrie. De Brightlands Chemelot Campus biedt hierin een strategisch voordeel: een plek waar fundamenteel onderzoek direct kan aansluiten op industriële toepassingen. Ermo Daniels, managing director van AMIBM, benadrukte daarnaast het unieke karakter van de samenwerking tussen Maastricht University en RWTH Aachen University – waarmee kennis uit twee sterke kennisregio’s wordt samengebracht. Romano Orru ging verder in op het potentieel van biobased polymeren, en hoe bestaande en nieuwe gewassen – zoals brandnetel, blauwe bes of asperge – kunnen worden ingezet voor materiaalontwikkeling. Via extractieprocessen worden waardevolle moleculen uit planten gehaald, waarmee circulaire polymeren kunnen worden geproduceerd. Dit vraagt om nieuwe waardeketens, waarin duurzaamheid en economische haalbaarheid hand in hand gaan. Kirsten Steinbusch (Groeifonds Biobased Circular) schetste hoe bioresources een alternatief kunnen bieden voor fossiele grondstoffen. Door meer gebruik te maken van biomassa, recycling en CCU wil men de export en het gebruik van plastics fors terugbrengen. Binnen het groeifonds ligt de focus onder andere op toepassingen van biopolymeren zoals polyester, waarbij vezelgewassen kunnen dienen als basis voor onder meer bouwmaterialen. Robbe de Bisschop (Centexbel) nam de aanwezigen mee in de technologische en praktische aspecten van bioplastics, waaronder PLA (PolyLactic Acid). Hij liet zien hoe biobased textiel zowel biologisch afbreekbaar als duurzaam kan zijn, maar dat er nog uitdagingen liggen bij bijvoorbeeld kleurechtheid en kostprijs. Onderzoek en productontwikkeling blijven hierin cruciaal. Peter Knippels (LTO) sprak ten slotte over de rol van nieuwe teelten binnen de landbouw. Niet elke teelt is meteen kansrijk; er moet sprake zijn van voldoende marktvraag, continuïteit en een realistisch prijsniveau. Daarnaast spelen wet- en regelgeving en internationale concurrentie een belangrijke rol. Zijn advies: focus op gewassen met hoge toegevoegde waarde, start kleinschalig, leer snel – en schaal dan gericht op. Na het inhoudelijke programma volgde een rondleiding door de laboratoria van AMIBM. Deelnemers kregen een kijkje achter de schermen bij lopende onderzoeksprojecten en innovaties in biobased materialen. De dag werd afgesloten met een netwerkborrel, waar volop werd doorgepraat over de kansen en samenwerking rondom agro en smart materials.