Op tour met varkenshouders – deel 1: TracVac mestrobot onder de rooster

Met de huidige stikstofproblematiek is de nood aan innovatieve maatregelen voor het inperken van ammoniak- en methaanemissies hoog. Met het project ‘RAMBO’ willen we snel haalbare oplossingen aanreiken. Tijdens een vierde ‘Tour de Boer’ maakten we kennis met TracVac (Mestrobot onder de rooster) en het TracReno mestschuifsysteem onder de rooster. In dit artikel lees je alles over de werking, de voor- en nadelen en het emissiereductiepotentieel van beide systemen.

Lees ook: TracReno mestschuif onder de rooster

Foto: een kijkje in de mestput van DIVA varkens, waarbij we de mestrobot van de bovenkant kunnen zien.

De eerste stop was bij varkenshouder Koen Wouters, die gebruik maakt van het TracVac-systeem. Wouters lanceerde het label Diva-varkens en wil zijn vleesvarkens vermarkten met meerwaarde. De TracVac-mestrobot maakt deel uit van dat concept.

De vleesvarkens van Wouters liggen op strooisel in grote groepen , met voldoende licht en ruimte. Hij koos bewust niet voor een potstal, omdat het stro daar mest en urine moet opnemen, wat tot te veel ammoniakvorming leidt.

In zijn systeem doen de dieren hun behoefte op het rooster. Aanvankelijk was het mest-liggedrag niet goed en mestten ze onvoldoende op het rooster. Dankzij vloervoedering gaat het nu beter, al blijft de vermenging van strooisel, mest en voeder een aandachtspunt. Ook de drinkbakken werden verplaatst om vervuiling te vermijden.
In het verleden werkte de varkenshouder met V-kanalen onder de rooster, maar dit was geen succes in combinatie met het strooisel. Daarom heeft hij ze verwijderd en in in de bestaande mestkanalen een mestrobot geplaatst. Wouters blijft het systeem verder optimaliseren en is ondertussen best wel tevreden.

Foto: Koen Wouters van Diva Varkens presenteert zijn stalsysteem

• Er wordt gewerkt met smalle, diepe hokken: ca. 8,5 x 3 m.
• De vloer bestaat voor 85% uit dichte vloer en 15% uit rooster, achteraan het hok.
• De dieren worden gestimuleerd om achteraan te mesten.
• De mestrobot rijdt in de mestkanalen onder de rooster. De stal is niet volledig onderkelderd.
• Deze mestkanalen zijn ongeveer 1,5 m breed en de diameter van de robot bedraagt 1 m.
• De mestrobot zuigt mest op en duwt ook een deel van de mest voor zich uit.
• Hij rijdt ieder half uur uit, volgt een geprogrammeerde route en keert na zijn ronde terug om op te laden.
• Na zijn ronde deponeert de robot de mest in een opslagtank/buffervat, vanwaar het naar een grotere silo wordt gepompt.
• Eén robot kan ongeveer 500 vleesvarkens of zeugen bedienen.

Foto: een kijkje in de stal van Koen Wouters

• Beter stalklimaat dankzij minder ammoniakvorming, wat gunstig is voor zowel boer als varkens.
• Minder ventilatie nodig door de verbeterde luchtkwaliteit kan met minder ventilatie toch een goed klimaat behouden worden.
• Renovatievriendelijk: In Nederland wordt dit systeem toegepast bij stallen met smalle mestkanalen. In Frankrijk rijden ook robots in stallen die volledig onderkelderd zijn. De werking bij volledig onderkelderde stallen is gekend.
• Besparing op coating: de vloer van de mestkanalen is gewoon beton, niet gecoat of behandeld, wat kosten drukt.

• Bereik in de mestkanalen: een correcte afstelling van de robot is zeer belangrijk om problemen te voorkomen.
• Mestgedrag in de hokken sturen:
  • Door de hokindeling mesten de varkens vooral achteraan op de rooster.
  • Wanneer er niet op de roosters gemest wordt, absorbeert het strooisel mest en urine.
  • Er wordt dagelijks bij gestrooid.
  • Mogelijks kan hokbevuiling verder beperkt worden als de laatste meters dichte vloer licht hellen naar de rooster toe.
  • In de zomer is de hokbevuiling vaak minder goed, zoals ook bij andere systemen.
• Onderhoud en storingen: bij abnormaliteiten kan het mestniveau snel stijgen en moet er onmiddellijk ingegrepen worden om de robot terug optimaal te laten functioneren.
• Wifi-signaal in de put: de robot heeft wifi nodig om zijn route te volgen.
• Nog geen erkenning: Het systeem is nog niet erkend in Vlaanderen of Nederland.
  • In deze stal wordt een luchtwasser gebruikt om de reductiedoelstelling te behalen.
  • De mestrobot wordt ingezet om het stalklimaat te verbeteren door verminderde ammoniakvorming.
  • Er is nog geen meetcampagne opgestart, maar oriënterende metingen in Frankrijk tonen tot 62% ammoniakemissiereductie.

Tijdens het bedrijfsbezoek werd het systeem besproken met de aanwezige varkenshouders. Ongeveer 13% van hen overweegt om binnen het jaar een mestrobot onder de rooster toe te passen op hun bedrijf.

Belangrijkste voordelen volgens de deelnemers:

• Andere voordelen naast emissiereductie: verbetering van stalklimaat en werkcomfort.
• Potentieel voor het verkrijgen van verse mest.
• Groot emissiereductiepotentieel.
  
  

Belangrijkste nadelen volgens de deelnemers:

• Dure techniek
• Onzekerheid over emissiereductie

Een groot aantal veehouders gaf aan dat deze techniek niet inpasbaar is in hun huidige stal.

De volgende Tour de Boer voor varkenshouders is in het voorjaar van 2026. De datum wordt gecommuniceerd via de communicatiekanalen van de RAMBO-partners.

Wil je een uitnodiging ontvangen? Geef dan je contactgegevens door aan:

Pieter-Jan Delbeke (Boerenbond) E: pieter-jan.delbeke@boerenbond.be / T: +32 474 87 82 43
of Daniëlle Aarts-van de Loo (ZLTO) E: Aarts-van de Loo, Daniëlle danielle.aarts@zlto.nl / T: +316 29 52 02 75

‘Tour de Boer’ is een initiatief van het project ‘RAMBO’ dat maatregelen en technieken wil ontwikkelen die varkens- en pluimveehouders in staat stellen om zelf hun ammoniakuitstoot aanzienlijk te verminderen. Er wordt onder andere gekeken naar verbeteringen op het gebied van voeding, huisvesting, stalklimaat en management. Ook de neveneffecten zoals methaan, dierengezondheid en –welzijn worden bekeken.