Update: winterteelt aan de pluk en daglichtloze opkweek van verse doordragers

In dit artikel worden drie belangrijke experimenten besproken: de winterteelt van junidragers, de belichte voorjaarsteelt van Sonsation en de halfjaarteelten met verse doordragers. Deze experimenten, uitgevoerd door Inagro in overleg met proeftuinpartners PCH en Delphy, onderzoeken innovatieve opkweekstrategieën en belichtingsmethoden om de productie en kwaliteit van aardbeiplantgoed te verbeteren.

Plantgoed | 20/12/2024

20241219 104054

 

Het Interreg PlantGoed-project richt zich op het optimaliseren van de opkweek van aardbeiplantgoed om te voldoen aan de specifieke eisen van diverse teeltsystemen. In dit artikel worden drie belangrijke experimenten besproken: de winterteelt van junidragers, de belichte voorjaarsteelt van Sonsation en de halfjaarteelten met verse doordragers. Deze experimenten, uitgevoerd door Inagro in overleg met proeftuinpartners PCH en Delphy, onderzoeken innovatieve opkweekstrategieën en belichtingsmethoden om de productie en kwaliteit van aardbeiplantgoed te verbeteren.

Junidragers van eigen (container)kweek tonen blos in winterteelt

De eerste vruchten van onze winterteelt, afkomstig van Sonata- en Sonsation-plantgoed geproduceerd in onze teeltcontainer, beginnen te rijpen. Hiervoor werd in de serreafdeling dynamisch stuurbare LED-belichting opgehangen die 300 µmol/m²/s PAR licht geeft. We zien op dit moment grote verschillen in de hoeveelheid vruchten tussen de verschillende opkweekregimes. Het controle-plantgoed van 2023 heeft tot nu toe de meeste bloei laten zien. Aan de andere kant zien we in het verse plantgoed uit de container nog steeds nieuwe bloemtakken komen, wat naar alle verwachting aanleiding zal geven voor een meer gespreide oogst.

Dit maakt ons des te nieuwsgierig naar de uiteindelijke oogstcijfers. De teelt verloopt onder twee belichtingsstrategieën met eenzelfde energie-input:

  • één strategie waarbij enkel ’s nachts (van zon onder tot middernacht) verrood licht (1 µmol/m²/s) wordt toegediend,
  • en een tweede strategie waarbij overdag een deel van het PAR licht wordt vervangen door extra verrood (13,5 µmol/m²/s).
Foto winterteelt 1
Belichte voorjaarsteelt

Sonsation op twee manieren verduisterd op het trayveld

Op 9 december werd de belichte voorjaarsteelt opgeplant met eigen Sonsation-plantgoed, opgekweekt volgens verschillende strategieën. Om voldoende zwaar plantgoed tijdig te kunnen inpakken (15 oktober) pasten we op het trayveld twee verschillende verduisteringsstrategieën toe die voor vervroegde bloemaanleg moesten zorgen. De verduistering werd uitgevoerd door middel van een verduisterende plastieken folie. Deze ging dagelijks in de loop van de namiddag op de planten om zo de daglengte in het ene object tot 10 u te reduceren en in het andere object zelfs naar 7 u. Hiernaast stonden ter controle ook planten die niet werden verduisterd. De verduistering werd toegepast vanaf 5 weken na stekken (6 augustus) en aangehouden tot omslag van het bloemprimordium waarneembaar was in de niet verduisterde planten (5 september). Uiteindelijk werden de planten met 1300 koude uren opgeplant en hopen we tegen Valentijn de eerste vruchten van onze belichte voorjaarsteelt te kunnen oogsten.

In voorbereiding voor halfjaarteelten met verse doordrager

Sinds november zijn we opnieuw gestart met de opkweek in onze teeltcontainer. In 2025 zullen we twee grootschalige proeven uitvoeren rond doordragers, waarin we een breed scala aan opkweekstrategieën zullen testen. Op dit moment wordt in praktijk voor doordragers voornamelijk gewerkt met gekoelde mini-trays. In onze twee aankomende teelten onder glas (met plantingen begin maart en mei) willen we onderzoeken hoe verschillende opkweekmethoden het gekende oogstpatroon met pieken en dalen kunnen afvlakken. In deze proeven ligt de focus op verse planten. Hiervoor hebben we verschillende factoren toegevoegd aan onze proef (alles samen goed voor 22 testobjecten):

  • Rassen: voor deze twee proeven hebben we gekozen om met de rassen Karima en Florice te werken.
  • Koeling voor opplant: momenteel wordt er voornamelijk gewerkt met gekoeld plantgoed wat voor de nodige flexibiliteit zorgt voor de teler. Nu is het zo dat een koelperiode zorgt voor meer uitgesproken pieken tijdens de oogstperiode. Bij vers plantgoed blijven de planten meer in balans wat voor een vlakkere productie zorgt. Met deze proef willen we dit bevestigen.
  • Opkweek omgeving: het gekoeld plantgoed zal worden opgekweekt op het trayveld en in onze teeltcontainer. De verse planten zullen we in onze teeltcontainer en in onze serre opkweken.
  • Substraatvolume: in beide proeven zullen we verschillende substraatvolumes testen namelijk trayplanten (250 cc), minitray planten (135 cc) en plugplanten (80 cc). We gebruiken wel steeds dezelfde stekgrond.
  • Opkweekduur: voor de opkweek van de verse planten wordt er, afhankelijk van het substraatvolume, gewerkt met een opkweekduur tussen de 4 en de 8 weken met de langste opkweek voor de tray en de kortste opkweek voor de plugplanten. De minitrays worden zowel aan 6 als 8 weken onderworpen. Deze opkweeklengtes gaven in eerder proeven al goede resultaten.
  • Lichtspectrum: lichtspectrum is ook een heel belangrijke factor voor bloeminductie bij doordragers. Met deze factor zullen we kijken hoe daglengte en verrood-dosering bloei kan induceren of inhiberen tijdens de opkweek.
Meerlagenteelt aardbei
Stekproductie

Gefaseerde opplanting van moederplanten

Deze ambitieuze proeven brengen best wat uitdagingen met zich mee, vooral op het gebied van stekvoorziening en planning. Om steeds stekken van dezelfde generatie en kwaliteit beschikbaar te hebben, zijn we al sinds augustus bezig met een gefaseerde opplanting van moederplanten. Dit moet ervoor zorgen dat we op ieder stekmoment over voldoende uniforme stekken beschikken.

Deel deze pagina

Artikel
 - 05/03/2024
DSCF8699
Plantgoed
Opstart van het project PlantGoed
In de grensregio bloeit de plantopkweeksector. Vooral de teelt van aardbeien en frambozen heeft een grote economische betekenis, met een jaarlijkse omzet van meer dan € 200 miljoen. Echter, de sector staat voor uitdagingen zoals arbeidstekorten, behoefte aan innovatie en de noodzaak tot verduurzaming. Plantgoed in Vlaanderen en Nederland De aardbeien- en frambozensector binnen de grensregio Vlaanderen – Nederland vertegenwoordigt jaarlijks een omzet van ongeveer € 275 miljoen. Nederland, met bedrijven zoals Van den Avoird Trayplant, is wereldwijd toonaangevend in plantopkweek, maar er zijn knelpunten in deze deelsector waar we binnen het project PlantGoed een oplossing voor willen zoeken. Een urgente behoefte is het aanpakken van arbeidstekorten en fluctuaties in arbeidsbehoefte. Door continue te produceren en te investeren in automatisering, willen we de afhankelijkheid van seizoensarbeid verminderen. Een tweede uitdaging is verduurzaming, vooral vanwege de strengere regelgeving. Innovaties in productieprocessen, gesloten teeltsystemen en efficiënter gebruik van ruimte en koeling kunnen hier echter wel een oplossing bieden om de klimaatimpact te verminderen. Tenslotte willen we met het project inzetten op innovatie. De tuinbouw-deelsector ‘aardbei en framboos’ kunnen we toekomstbestendig maken door het gebruik van nieuwe technologieën zoals AI en camera's voor betere teelt- en oogstprognoses, optimalisatie van groeiparameters en automatisering van het oogsten en categoriseren van stekken. Op termijn kunnen ontwikkelde technieken ook worden toegepast op andere teelten in de tuinbouwsector, zoals sierteelt en boomkwekerijen. Partners Om op deze uitdagingen een antwoord te bieden, stelden we binnen project PlantGoed een sterk consortium samen van Vlaamse en Nederlands partners. Inagro Lead partner binnen dit project is Inagro, een goed gestructureerde organisatie met duidelijke takenverdeling tussen het projectmanagement, onderzoekers en operationeel team, waardoor het projecten efficiënt kan uitvoeren. Met flexibele onderzoeksinfrastructuur kunnen ze teeltsystemen aanpassen aan onderzoeksvragen. Inagro is sterk in projectmanagement, communicatie, en heeft expertise in het karakteriseren van aardbeiplantgoed, data-analyse en aardbeiteelt, inclusief daglichtloze opkweek. Inagro neemt het projectmanagement en de projectcommunicatie voor zijn rekening, en werkt mee aan de werkpakketten rond de optimalisatie van teeltopkweek en benchmarking. Proefcentrum Hoogstraten Proefcentrum Hoogstraten is gespecialiseerd in praktijkgericht onderzoek, met een focus op de opkweek en productie van aardbeien in diverse teeltsystemen. Het voert metingen en beoordelingen uit van deze systemen, wat hen de nodige ervaring en competenties geeft voor de doelstellingen van de werkpakketten rond de optimalisatie van teeltopkweek en benchmarking. PCH heeft een uitgebreid communicatie-portfolio en een goede connectie met aardbeientelers. Dat maakt hen een sterke en belangrijke partner binnen dit project. Aris Het Nederlands bedrijf Aris is een softwareontwikkelaar voor gedetailleerde beoordeling van natuurproducten met camera’s. Daarnaast is het gespecialiseerd in AI-integratie en hardware-ontwikkeling voor camera-opstellingen. Door deze competenties kan Aris een belangrijke bijdrage leveren aan de realisatie van de doelstellingen van het derde werkpakket rond stekherkenning en kwaliteitsbeoordeling. Delphy Delphy is een vooraanstaand Nederlands kennisbedrijf dat zich richt op gezonde, succesvolle en duurzame teelt, met expertise in advies, onderzoek, datagedreven teeltmanagement, projecten en trainingen. Ze hebben uitgebreide kennis van de deelsector en zijn een belangrijke partner voor het optimaliseren van teeltopkweken en benchmarking. Delphy zal ook test- en onderzoeksfaciliteiten leveren voor WP4 en speelt een belangrijke rol in kennisverspreiding via evenementen en netwerken, en bij co-creatiesessies, evaluaties en methodologieontwikkeling voor belanghebbenden in de sector. Van der Avoird Trayplant Van der Avoird Trayplant is een innovatieve plantenkweker met veel R&D-ervaring. Zij zijn sterk in het combineren van diverse technologische ontwikkelingen voor een duurzamere agriwereld. Deze competenties en ervaringen zullen ingezet worden bij het onderzoeken van management moederplanten, waardoor het bijdraagt aan de realisatie van de specifieke doelstelling van WP3. Opstart project Project PlantGoed ging van start op 1 februari 2024. De startvergadering vond plaats bij partner Van der Avoird Trayplant, op hun indrukwekkend site in Molenschot. Daar werden de onderlinge afspraken vastgelegd. De officiële kick-off van het project zal plaatsvinden bij partner Delphy BV. Wees van harte welkom op ons startevent!