Samen met veehouders op tour – koeldeksysteem als ammoniakreducerende staltechniek

Met de huidige stikstofproblematiek is de nood aan innovatieve maatregelen voor het inperken van ammoniak- en methaanemissies hoog. Met het project ‘RAMBO’ willen we snel haalbare oplossingen aanreiken. In een derde ‘Tour de Boer’ maakten we kennis met het koeldeksysteem in een drachtstal en twee voedermaatregelen voor vleesvarkens. In dit artikel lees je alles over de werking, voor- en nadelen en het emissiereductiepootentieel van het koeldeksysteem.

We namen zo’n 31 varkenshouders, adviseurs en onderzoekers uit Vlaanderen en Nederland mee naar het bedrijf van Eddy en Brecht D’Heygere. In Ingooigem hebben ze een gesloten varkensbedrijf met 350 zeugen en 1700 vleesvarkens. Bij de uitbreiding van hun zeugenstal kozen ze ervoor om de mest onder de drachtige zeugen te koelen met het koeldeksysteem. Dit systeem werd in 2012 ingebouwd in de mestkelder van de drachtstal. De stal bestaat uit zeugenboxen met losloop. Onder de boxen ligt een volle vloer het losloopgedeelte werd uitgevoerd met roostervloer en het koeldeksysteem in de mestkelder. In de vleesvarkensstal wordt een biologische luchtwasser gebruikt.

HOE WERKT HET?

• Het koeldeksysteem bestaat uit een drijvende constructie van evenwijdige lamellen, geplaatst in de mestkelder onder het roostergedeelte. (zie foto's)
• Koud water circuleert in een gesloten circuit door de lamellen en neemt de warmte uit de mest op.
• De warmte wordt via een warmtewisselaar overgebracht naar een tweede gesloten watercircuit, dat verbonden is met een warmtepomp.
• De circuits zijn strikt gescheiden om te voorkomen dat ammoniak naar de warmtepomp kan sijpelen.
• De warmtepomp verhoogt de opgenomen warmte naar een bruikbare temperatuur van 40-45°C.
• De opgewaardeerde warmte kan in een buffervat worden opgeslagen en gebruikt worden voor bijvoorbeeld vloerverwarming bij biggen.
• De mesttemperatuur wordt teruggebracht van circa 18°C naar minder dan 15°C.
• Om de ammoniakemissiereductie van 47% te behalen, mag de mesttemperatuur niet boven de 15°C uitkomen.
• De mesttemperatuur wordt automatisch gelogd om de juiste werking van het systeem te garanderen.

VOORDELEN

• Beter stalklimaat: Dankzij minder ammoniakvorming, wat gunstig is voor zowel boer als varkens.
• Minder ventilatie nodig: De verbeterde luchtkwaliteit maakt het mogelijk om minder te ventileren zonder in te leveren op het stalklimaat, wat energiekosten bespaart.
• Probleemloze werking: Sinds de installatie was alleen een pompvervanging nodig, geen andere grote onderhoudskosten.
• Efficiënt energiegebruik: De warmtepomp, geplaatst in de loopgang, lijdt niet onder het stalklimaat. En er is nauwelijks gebruik van de mazoutinstallatie (minder dan 500 liter in 10 jaar), goed voor klimaat en portemonnee.
• Duurzame warmtewinning:
  • In de winter wordt extra warmte teruggewonnen uit de uitgaande lucht van de vleesvarkensstal. Dit heeft geen negatieve impact op de luchtwasser door de hoge passeersnelheid.
  • In de zomer wordt het mestniveau verlaagd om minder warmte op te wekken wanneer de warmtevraag lager is.
• Flexibele toepassing: De warmte kan worden opgeslagen in een buffervat en nuttig gebruikt worden, bijvoorbeeld voor vloerverwarming bij biggen.