De cobot: jouw perfecte assistent voor precisiewerk!

Cobots zijn uitgerust met geavanceerde sensoren en software die contact herkennen en daarop reageren. Daardoor hoeven cobots - in tegenstelling tot traditionele robots – in veel gevallen niet in afgeschermde gebieden te opereren. Omwille van deze interessante eigenschappen onderzoekt COBOTASSIST in de wereld van productie hoe cobots bepaalde arbeidsintensieve nabewerkingsprocedures kunnen overnemen. Denk daarbij aan het wegwerken van krasjes of scherpe hoeken bij producten uit staal of kunststof. We gaan even langs bij projectpartner Breda Robotics en spreken er Marvin van Diemen, technisch projectmanager.

De industriële robotarm is eigenlijk gemaakt voor repetitieve taken, zonder rekening te houden met veiligheidsaspecten. In het algemeen zet je dit type robot afgeschermd in een hokje en die doet altijd hetzelfde. Het is erg snel en hartstikke goed in wat het doet. Maar stel dat er iets onverwacht gebeurt of er komt iets in de weg te staan, dan gaat die robot zijn ene actie blijven ‘doorduwen’, zelfs als dat betekent dat die blijft doorgaan totdat bijvoorbeeld een omvergevallen paal uit de weg gewerkt is. De cobot daarentegen bevat veel meer sensoren. Als deze iets tegenkomt, dan kan die stoppen. Dat heeft veel met de instellingen te maken en de risicoanalyses die je implementeert. Je kan bijvoorbeeld instellen dat de cobot bij bepaalde tegendruk moet stoppen, wat de veiligheid ten goede komt. In veel gevallen is de cobot wel trager en kan het wat minder gewicht dragen, maar daardoor is het net veiliger om samen te werken met mensen.

Klopt, maar dat is ook meteen dubbel. Het hangt allemaal af van de instellingen. Want als je er een mes aan zou hangen, dan komt de veiligheid uiteindelijk toch in het gedrang. Het is dus aan de mens om een cobot geschikt te maken om veilig mee samen te werken.

Met de cobot die we bij Breda Robotics realiseerden, proberen we de opstelling zo open mogelijk te maken. Zodat het er vriendelijk uitziet. In plaats van er een hek omheen te zetten, gebruiken we veiligheidssensoren die op de hoeken zitten. Deze meten of iemand in de buurt komt. Dus als ik hier aan de rand van de tafel sta, dan wil ik eigenlijk dat die stopt. Maar als ik twee meter verder sta dan mag die best blijven draaien, maar trager omdat ik sneller dichterbij kan komen. Op die manier kunnen we optimaal gebruik maken van de veilige zones: het kan snel werken, veel kracht zetten èn efficiënt door blijven gaan op het moment dat er niemand in de buurt is. Maar zodra er iemand dichterbij komt, dan willen we dat die collaboratief werkt, en dus veilig is voor mensen.

In de trainingssessie ‘veilige mens-robot samenwerking’ die we zullen organiseren, zit zowel het aspect ‘van robot naar mens’ als ‘van mens naar robot’. Dat eerste gaat dus over de cobot die weet dat hij trager moet werken wanneer er iemand in de buurt komt. Maar het tweede aspect is ook erg belangrijk: de robot is veilig te maken, maar het is natuurlijk sterk afhankelijk van hoe de mens ermee omgaat. Dat zit mee in de sessie om mensen bewust te maken van wat een cobot kan en effectief doet. Een cobot zal stoppen als je in de buurt komt, maar als je er tegenaan botst, dan gaat die niet reageren. Het blijft dus stilstaan en het zal niet uit de weg gaan voor je. Het is dus belangrijk om te weten hoe zo’n robot ‘denkt’.

Sirris, Fontys en wij realiseerden er elk één. En als bonus is er bij ons eentje die de studenten bij Avans Hogeschool ontwikkelden. Maar die wordt enkel ingezet in het leertraject. Al deze cobots zullen binnenkort gebruikt worden voor specifieke cases. De oproep werd zopas gelanceerd waarbij bedrijven via vouchers bij ons terecht kunnen met specifieke vragen (zie oproep onderaan artikel, red.).

We ontwikkelden dus een generieke cobotopstelling die nog niet toegespitst is op specifieke afwerkingsmethoden, maar die wel veel richtingen uit kan. En dat was een behoorlijke uitdaging. Want hoe zorgen we ervoor dat – ongeacht de vraag - de kwaliteit en de druk constant kunnen blijven? We kunnen er verschillende tools opzetten zoals een schuurkop of een kop voor polijsten of afbramen (verwijderen van scherpe randen, red.), en het kan op verschillende manieren op een tafel geplaatst worden. Waar we vooral veel aandacht aan besteedden, is de focus op eenvoudige bediening. De operator, die nog nooit met robots gewerkt heeft, moet binnen een paar uurtjes gewoon zijn eerste werkstukken in kunnen leren en direct aan de slag. De eerste keer wordt de handeling door de cobot opgeslagen en als iemand erna datzelfde product neerlegt op die plek, dan doet de robot alles verder zelf. Niet alles zal kunnen, maar dan kunnen we dat ook inzichtelijk maken. Voor een maakbedrijf is die informatie ook heel waardevol.

Ja, tot op een zekere hoogte zoals bij het onderdeel inleren. Maar we focussen niet in die zin op AI om de cobot zelfstandig taken te laten uitvoeren. We volgen in dit geval de operator die iets voordoet met de controlearm en dat neemt de cobot vervolgens over. De cobot maakt dus zelf geen beslissingen. Er zit heel veel slimmigheid in, maar ik zou niet zeggen dat het AI is (lacht).

Het bundelen en delen van kennis is heel waardevol. Daarnaast is het heel leuk om te zien dat de drie gerealiseerde cobots elk uniek zijn en gebouwd werden met andere inzichten. Het samenwerken met onderwijs- en kennisinstellingen en inzicht krijgen in hun werkmethodes is ook iets waarvan je continu leert.

Dat maakbedrijven beseffen dat het helemaal niet zo moeilijk hoeft te zijn om robotica te integreren. Dat zou in ieder geval een succesje voor ons zijn.

Daar staan we inderdaad nog voor heel wat sensibiliseringswerk. Het is best complex om een robot exact het vakwerk van mensen te kunnen laten doen. Maar als bijvoorbeeld één grote plaat vier keer opgeschuurd moet worden, dan kan de cobot instaan voor drie rondjes en de operator voorziet de laatste finishing touches. Op die manier wordt de operator drie keer zwaar werk bespaard en kan er voldoening gehaald worden uit het laatste secure schuurwerk. Veel zwaar werk kan dus door de robot uitgevoerd worden, terwijl het vakwerk bij de vakmensen blijft.

Voor mij is het vooral de techniek in het algemeen. Hoe werken dingen, hoe werken ze samen? En vooral: als er iets nog niet is, hoe kunnen we dat dan maken? Er bestaat gewoon geen nee als antwoord.

Amazon werkt nu met een verhouding van één robot op twee mensen. Dus er gaan toch wel steeds meer robots komen, in alle soorten en maten. Ik denk dat het steeds meer gaat komen en dat het gemakkelijker en toegankelijker wordt. Als ik zelf de mogelijkheid zou hebben, dan wil ik wel een robotarmpje in mijn keuken die voor mij kookt of de koffie voor me zet (lacht). Hoe meer saaie dingen we kunnen automatiseren, hoe meer tijd we hebben voor leuke dingen.

Ben je een KMO/MKB maakbedrijf dat wil onderzoeken of een cobot/robot in jouw bedrijf ingezet kan worden voor het automatiseren van nabewerkingsoperaties? Vraag dan via dit formulier een voucher aan! Bij toekenning van de voucher wordt het bedrijf ondersteund door het projectpartnerschap bij het uitwerken van een concrete case in het bedrijf. Om aanspraak te kunnen maken op een voucher, moet het bedrijf voldoen aan een aantal criteria zoals vastgelegd in deze procedure.

De bedrijven die geen aanspraak maken op een voucher kunnen wel nog deelnemen aan de projectactiviteiten. Om op de hoogte te blijven, schrijf je in op onze nieuwsbrief.