Atlas-gebouw: het meest duurzame onderwijsgebouw

Met de partners van Duurzaam Zomercomfort waren we op bezoek bij Technische Universiteit Eindhoven. Daar bezochten we het Atlas-gebouw, een wereldwijd icoon van duurzaamheid. Met een BREEAM-score van 96,01% is het het meest duurzame onderwijsgebouw ter wereld.

Het Atlas-gebouw is één van de voorbeeldgebouwen binnen het Duurzaam Zomercomfort project. Het gebouw is gerenoveerd tot een aantrekkelijk, duurzaam en toekomstbestendig gebouw met een CO2-reductie van 80% en een verdubbeling van het aantal gebruikers als direct gevolg van die renovatie.

Die reductie is te danken aan het campusbrede aquifer warmte-koudeopslagsysteem (een van de grootste in Europa) dat het gebouw verwarmt en afkoelt zonder fossiele brandstoffen en de sterk isolerende glazen gevel. Die glazen gevel wordt automatisch gestuurd en zorgt zo voor een deel van de koeling via de buitenlucht. De ramen kunnen ’s nachts openen om ‘nachtelijk spoelen’ mogelijk te maken. Zo wordt het gebouw gekoeld en de lucht gezuiverd.

(English version below) Energieprestaties Het project “Duurzaam Zomercomfort”, onderdeel van het Interreg V Vlaanderen-Nederland programma, erkent dat het waarborgen van comfortabele binnentemperaturen tijdens steeds warmere zomers vraagt om innovatieve en energiezuinige oplossingen. Een belangrijke prestatie-indicator binnen dit project is de Seasonal Energy Efficiency Ratio (SEER). Deze maatstaf geeft aan hoe efficiënt een koelsysteem elektriciteit omzet in koeling gedurende de hele zomerperiode. Hoe hoger de SEER-waarde, hoe lager de operationele kosten en hoe minder belasting er op het elektriciteitsnet ontstaat. Echter, energie-efficiëntie alleen biedt slechts een gedeeltelijk beeld van duurzaamheid. Het project benadrukt ook het belang van het maximaliseren van de fractie hernieuwbare energie. Dit aandeel toont welk deel van de totale koelvraag wordt gedekt door duurzame energiebronnen zoals zonne- of geothermische energie. Tegelijkertijd maakt het bijhouden van CO₂-uitstoot inzichtelijk wat de bijdrage van elk koelsysteem is aan de uitstoot van broeikasgassen, waardoor het eenvoudiger wordt om milieudoelstellingen en beleidsdoelen te halen. Tot slot biedt de beoordeling van de Levelized Cost of Energy (LCOE) inzicht in de totale financiële verplichtingen gedurende de levensduur van een koelsysteem. Op die manier kunnen belanghebbenden kiezen voor oplossingen die milieuvriendelijke prestaties combineren met economische haalbaarheid. Een groenere toekomst Door zich te richten op deze kernindicatoren voor energieprestaties, wil Duurzaam Zomercomfort een transformatie teweegbrengen in de manier waarop gebouwen omgaan met zomerse koeling. Het evalueren van systemen op basis van SEER, het aandeel hernieuwbare energie, emissies en levenscycluskosten stelt besluitvormers in staat om te kiezen voor efficiënte, kosteneffectieve en milieuvriendelijke koeloplossingen. Deze aanpak bevordert niet alleen het welzijn van gebruikers bij hogere temperaturen, maar effent ook het pad voor duurzame grensoverschrijdende innovaties die bijdragen aan de bescherming van onze planeet. Door middel van samenwerking, kennisuitwisseling en technologieoverdracht zet het project zich in voor een toekomst waarin geavanceerde koelsystemen zowel economische doelstellingen als ecologische verantwoordelijkheid verenigen. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Energy Performance The “Duurzaam Zomercomfort” project, part of the Interreg V Flanders-Netherlands program, recognizes that maintaining comfortable indoor temperatures during increasingly warmer summers calls for innovative, energy-conscious solutions. To achieve this, the project highlights the Seasonal Energy Efficiency Ratio (SEER) as a key performance indicator. This measure reflects how effectively a cooling system converts electricity into cooling over the entire summer, with higher SEER values translating into lower operational costs and reduced strain on the electrical grid. Yet energy efficiency alone offers only a partial picture of sustainability. The project also encourages maximizing the renewable energy fraction, which reveals the share of overall cooling demand met by sustainable energy sources such as solar or geothermal. Meanwhile, CO₂ emissions tracking reveals each cooling system’s contribution to greenhouse gases, making it easier to meet environmental and policy targets. Finally, the Levelized Cost of Energy (LCOE) assessment quantifies the total financial commitment required over the lifetime of a cooling system, ensuring that stakeholders choose solutions that balance eco-friendly performance with economic feasibility. A Greener Future By focusing on these core energy performance metrics, Duurzaam Zomercomfort seeks to transform the way buildings approach summer cooling. Evaluating systems through SEER, renewable energy fractions, emissions, and life-cycle costs empowers decision-makers to select solutions that deliver efficient, cost-effective, and environmentally responsible cooling. This strategy not only promotes occupant well-being in the face of higher temperatures, but also paves the way for lasting, cross-border innovations that help safeguard the planet. Through collaboration, knowledge exchange, and technology sharing, the project champions a future where advanced cooling systems operate in harmony with both economic objectives and ecological stewardship.