BIO-CAPPP: van fossiel naar hernieuwbaar

Waarvoor staat BIO-CAPPP en wat wil het project precies bereiken?

De benaming van het project staat voor 'Biorizon Center for Applications & Products with Premium Properties'. Een hele mond vol dus en vandaar dat een acroniem als BIO-CAPPP toch iets beter klinkt. Het overkoepelende doel van het project is de uitrol van het Biorizon applicatiecentrum voor de ontwikkeling van biogebaseerde applicaties. Het is een plek waar ondernemingen op laagdrempelige wijze kunnen samenwerken met kennisinstellingen, kenniswerkers en studenten.

Concreet wil het Biorizon Applicatiecentrum inzetten op enerzijds het stimuleren van de bio-aromatenmarkt en nieuwe, cross-sectorale waardeketens realiseren. Anderzijds wil het project een intensieve samenwerking met ondernemingen tot stand brengen, gericht op de initiatie van gezamenlijke applicatieontwikkelingstrajecten. Zo worden in BIO-CAPP innovatievouchers verstrekt als stimulans om samen biogebaseerde applicaties met premium eigenschappen en functionaliteiten te ontwikkelen.

Het Applicatiecentrum richt zich dus op concrete oplossingen en applicaties die dicht bij de markt staan, met veel aandacht voor CO2 reductie en circulariteit. Hierbij is de koppeling met scholen en opleidingsinitiatieven belangrijk. De ontwikkelde kennis en kunde worden verankerd in onderwijsprogramma’s en verzekeren op die manier het bedrijfsleven van de instroom van nieuwe talenten op de arbeidsmarkt.

Was het idee rond het partnerschap al een tijd aan rijpen onder de partners? Hoe precies kwamen jullie tot dit consortium?

De samenwerking tussen VITO (BE) en TNO (NL) is er al sinds 2013. Dat jaar richtten zij Shared Research Center Biorizon op; een onderzoekscentrum dat samen met de Europese industrie bio-aromaten ontwikkelt die niet alleen duurzamer zijn dan hun fossiele tegenhanger, maar vaak ook over betere eigenschappen beschikken. Veertig procent van alle chemicaliën zijn aromatisch van aard en je komt ze tegen in producten als verf, lijm, kunststof, textiel en isolatieschuim. Ze geven deze producten functionaliteiten zoals vlamvertragendheid, glans of UV-bestendigheid. Het hoofdkwartier van Biorizon is sinds 2013 gevestigd in de Green Chemistry Campus (GCC), daar waar de nodige faciliteiten zijn om deze samenkomsten te concretiseren.

Er werd binnen dit partnerschap vertrokken vanuit basisonderzoek en het potentieel van de technologieontwikkelingen. De logische volgende stap was om de resultaten uit het onderzoek verder op te schalen. Op die manier kwamen we tot de huidige fase en de concrete ontwikkeling en oprichting van applicaties. Daarbij kwam voor ons Interreg in beeld om het Biorizon Applicatiecentrum verder uit te bouwen als platform in functie van de zoektocht naar relevante partners om producten en expertise in de praktijk uit te zetten. Het partnerschap werd aangevuld met Centexbel (BE), Stichting Avans (NL) en APB Kamp C (BE).

Een concreet doel van het project is het bekomen van bio-aromaten uit reststromen. Wat is precies de bedoeling hiervan?

We willen bio-aromaten uit drie verschillende stromen halen: industriële suikers, lignine en ongeraffineerde reststromen. Die stromen vormen het inputmateriaal waarop vervolgens een chemisch proces wordt toepast met als uitkomst bio-aromaten. En daarmee willen we de huidige chemische bouwstenen op basis van aardolie verduurzamen met een biogebaseerd alternatief.

Biorizon heeft de ambitie om vanaf 2025 de commerciële productie van bio-aromaten mogelijk te maken. Met de gerealiseerde pilootinfrastructuur overbruggen we de zogenaamde ‘valley-of-death’ tussen lab-schaal en commerciële productie. Bij positieve resultaten willen we er vervolgens voor zorgen dat de bio-aromaten commercieel beschikbaar komen en dus de innovatiefase verlaten.

Kun je al iets vertellen over de eerste activiteiten?

In de huidige startfase ligt de focus op de productie van bio-aromaten uit de verschillende stromen. Het is belangrijk om de productie en het proces onder controle te hebben. Verder wordt er gewerkt aan de vormgeving van het Biorizon Applicatiecentrum alsook aan de 'menukaart' van wat we precies willen aanbieden aan bedrijven en studenten. Ten slotte worden ook de governance en het service-aanbod van het Applicatiecentrum verder uitgewerkt.

Het project werkt verder aan een 'vouchersysteem' om bedrijven nauwer te betrekken bij het proces. Hoe gaat dit precies in zijn werk?

Als een bedrijf op zoek is naar bio-aromatische monsters - afgeleid van suiker of lignine - of ondersteuning nodig heeft bij de ontwikkeling van toepassingen, variërend van haalbaarheidsstudie tot prototype, dan biedt BIO-CAPPP innovatievouchers aan om dergelijke innovaties te ondersteunen. Er werd een voucherschema uitgewerkt waarbij de projectpartners VITO, Centexbel en TNO drie typen vouchers kunnen toewijzen. Het voucherproces begint met een verkennend gesprek waarin de details en de omvang van het traject worden besproken.

Gezien jullie ervaring met Interreg, waarom kiezen jullie concreet voor Interreg Vlaanderen-Nederland?

Interreg Vlaanderen Nederland is een kanaal en platform waar partners terecht kunnen voor vele verscheidene projectideeën en ruime partnerschappen. De verschillende thema's hebben ook een grote aantrekkingsfactor. In de specifieke context van BIO-CAPPP was het initiële partnerschap op zoek naar mogelijkheden rond innovatie waar de combinatie kan gemaakt worden tussen reeds gevestigde infrastructuur en nog te ontwikkelen infrastructuur en waarbinnen ook onderzoek en ontwikkeling kunnen plaatsvinden binnen een bepaalde scope. Naast de brede mogelijkheden is het ook een voordeel en meerwaarde dat, specifiek rond innovatie, de chemische sector heel sterk staat qua innovatie binnen zowel Vlaanderen als in Nederland en zodoende dus ook gebeiteld zit binnen de grensregio.

Bedrijven die hierbij zijn geïnspireerd, gevestigd zijn in het programmagebied en vervolgens ook bereid zijn om de mogelijkheden van deze voucherregeling te bespreken, kunnen hun interesse kenbaar maken door BIO-CAPP te contacteren via vouchersbiocappp@vito.be.