MAI HOME: samen tegen energiearmoede

Het warme project organiseerde op 5 november een event in Heerlen, Nederland. De dag was ingedeeld in twee delen: de ochtend bestond uit een aantal presentaties die gericht waren op professionals en projectpartners, in de namiddag werd het een open event samen met bewoners uit de buurt.

Het belang van de aandacht op energiearmoede werd al duidelijk bij de eerste presentatie die werd gegeven door Martijn Nillesen en Michel Brauns van resp. wooncorporatie Weller en Wonen Zuid in Heerlen. “Klimaatverandering begint steeds meer zijn intrede te maken in het westen en dit heeft een groot effect op de energiearmoede. Veel mensen hebben niet het geld om de kachel te stoken, en zoeken naar andere manieren om hun huis te verwarmen. Zo wordt er een open vuur gestookt in huis of zetten mensen kaarsen aan met een bloempot erover als kachel.”
Uit de presentatie van Martijn en Michel wordt duidelijk dat MAI-HOME zich niet alleen focust op het renoveren van de woningen, maar dat ook het gedrag van de bewoner belangrijk is om de energetische prestaties van de woning te verbeteren. Educatieve filmpjes kunnen de bewoner leren hoe ze hun cv-ketel moeten onderhouden of hoe je je radiator ontlucht. MAI-HOME wil dus leren en motiveren.

Naast het informeren van de bewoner wordt er ook gekeken naar terugkomend gedrag in huis. Er worden sensoren in het huis geplaatst waarbij er ca. twee jaar lang (8 seizoenen) verschillende metingen worden gedaan: hoe worden de ruimtes in het huis gebruikt, hoe vochtig wordt het tijdens het koken, etc. Deze metingen worden aan hun nieuwe Artificiële intelligentie app geleerd die in de volgende fase in de woning kan worden toegepast om de kamer op het juiste moment te voeden met warmte of ventilatie.

Iemand in het publiek stelde de vraag: “Hebben bewoners schrik van AI?” Martien reageerde “Ja, veel mensen zien alleen de voorbeelden op tv waar het mis gaat en vragen zich af wat ze doen met die data. Vaak gaan de bewoners dan met hun hielen in het zand. Wij moeten ze het vertrouwen bieden dat er niks raars gebeurt met hun data. Bewoners betrokken houden bij het project is hierdoor een echte uitdaging.”

Een andere vraag die gesteld werd: “Zijn er al mensen bewust bezig met bezuinigen?” Martijn reageert: “Ja, maar door de thermostaat lager te zetten en meerdere truien aan te trekken kunnen er vochtproblemen ontstaan. Daarom is het zo belangrijk om met de bewoners in gesprek te gaan en ze te sensibiliseren, want soms is het probleem helemaal niet de woning zelf.”

Hoe belangrijk het voeren van dit gesprek is, wordt nog maar eens duidelijk in de presentatie van Maud de Groot, zij werkt mee vanuit de Open Universiteit en richt zich op ‘Keukentafelgesprekken’. Dit zijn gesprekken die gevoerd worden bij de bewoner thuis, Maud noemt dit Keukentafel Psychologie. Een keukentafelgesprek is een gesprek tussen bewoner en woonorganisatie die meedoen aan dit project, met als doel een vertrouwensband op te bouwen en binnen de leefwereld van de bewoner zijn of haar situatie in kaart te brengen. De uitkomst van deze gesprekken draagt op lange termijn bij aan de gedrags-aanpassing van de bewoner door middel van kleine interventies waar men zelf invloed op kan hebben zoals korter douchen. In de loop van de tijd wordt er dan bekeken hoeveel ze daarop bespaard hebben. Wat Maud benadrukt is dat iedere woonorganisatie anders werkt, maar dat het persoonlijke contact met de bewoners voor iedereen belangrijk is.

Na een informatieve ochtend met professionals is het tijd voor een uitgebreide lunch waarbij de bewoners uit de buurt ook al aanwezig zijn. Ik heb het geluk aan tafel te mogen zitten met meerdere bewoners uit de regio en raak in gesprek met Ans.

Ans woont in één van de pilotwoningen waar sensoren hangen en waar ze momenteel een nulmeting aan het doen zijn. De sensoren hangen er nu ongeveer een jaar en Ans vertelt dat ze er geen last van heeft en erg benieuwd is naar het eindresultaat: “Aan het begin maakten we nog grapjes met pas op, het grote oog ziet je, maar nu heb ik niet meer door dat ze er hangen”. Ans wordt tijdens het event behandeld als VIP door de aanwezige partners, want iedereen is duidelijk erg geïnteresseerd naar haar ervaring tot nu toe.

Na de gezellige lunch was het tijd voor een workshop samen met de bewoners uit de buurt. Dit begon met een Kahoot quiz waarin vragen werden gesteld over ledlampen, een elektrisch kookvuur, wasbollen en televisiegebruik. Tussen de vragen waren tips verwerkt om kleine besparingen te doen in huis.

Het draait niet alleen om de technologie, maar ook om de mensen! Dat is het motto van het MAI-HOME project en deze dag laat zien hoe belangrijk het is om als woonorganisaties in gesprek te gaan met een bewoner. Iets wat voor jou of voor mij misschien als vanzelfsprekend wordt gezien, kan volledig buiten de comfortzone van een bewoner zijn. Als we de energiearmoede binnen België en Nederland willen drukken en de 400.000 Nederlandse huishoudens willen helpen, moet er een evenwicht worden gezocht tussen een technische en een menselijke oplossing. Samen werken aan een gezonder en beter huishouden zodat iedereen ook echt thuis kan komen!

Ben je geïnteresseerd en wil je meer weten over het project klik dan hier.