Samen aan Z projectmedewerker in de kijker

Medewerker Anne Smits heeft in Samen aan Z een marktonderzoek gedaan naar bestaande interventies en trajecten rond werkbaar werk in de zorg. Het doel hiervan was om de trajecten uit Samen aan Z optimaal te laten aansluiten bij de realiteit en verwachtingen van het werkveld.

Anne heeft dit onderzoek samen met Daniëlle Raeijmaekers, beiden vanuit Thomas More hogeschool, georganiseerd en opgevolgd. Zij deelt hierbij graag de belangrijkste inzichten.

Uit wat bestond het marktonderzoek?

Innovaties en initiatieven gericht op werkbaar werken en het verbeteren van welzijn in de zorg heeft niet altijd het juiste bereik of effect. Om zicht te krijgen in de huidige aanpak, geplande initiatieven en bijhorende noden, gingen we in gesprek met 22 zorgprofessionals.

De gesprekken richtten zich op lopende en geplande interventies, inclusief een bespreking van de Samen aan Z trajecten. Inleidend hebben de deelnemers toegelicht hoe ze betrokken zijn bij het onderwerp en/of hoe zij werkbaar werk interpreteren. Hoewel factoren voor behoud of uitstroom niet direct werden bevraagd, kwamen deze tijdens de gesprekken naar voren door te praten over de achterliggende redenen om een bepaalde interventies gericht op het behoud van medewerkers, uit te voeren.

Hoe heb je dit aangepakt?

Er is gewerkt d.m.v. semi-gestructureerde interviews die zijn uitgevoerd in de periode van december 2023 tot maart 2024. De geïnterviewden waren niet de verpleegkundigen zelf, maar wel leidinggevenden, teamleiders, HR-verantwoordelijken, kwaliteitsmanagers, en andere relevante functies binnen verschillende zorginstellingen zoals ziekenhuizen, woonzorgcentra, psychiatrische zorgverlening en thuiszorgorganisaties. Het was een puzzel en zoektocht om deze mix te bekomen, maar deze diversiteit was wel cruciaal om een breed perspectief te krijgen.

De deelnemers werden gerekruteerd via LinkedIn, het netwerk van Thomas More en Samen Aan Z-partners. Enkelen waren vertrouwd met de doelstellingen van het project, geen van de geïnterviewden heeft eerder deelgenomen aan een Samen aan Z-traject.

Door een topiclijst te gebruiken, die gebaseerd was op inzichten vanuit de eerdere projecten en deskresearch, konden de interviews binnen de termijn van één uur worden uitgevoerd en was er de ruimte om het gesprek af te stemmen op de perspectieven en ervaringen van de deelnemers.

Wat zijn de belangrijkste resultaten?

Thema’s zoals communicatie, inspraak en autonomie zijn cruciaal om mee aan de slag te gaan om oa. te voldoen aan de verwachtingen van de nieuwe generatie zorgmedewerkers. Daarnaast is er veel aandacht voor onboarding programma’s voor nieuwe medewerkers en het versterken van leiderschapskwaliteiten omdat men ervaart dat dit beïnvloedende factoren zijn om de uitstroom tussen 6 maanden en 2 jaar na indiensttreding te beperken.

Hoewel het gebrek aan middelen en budget niet altijd als eerste hindernis wordt aangehaald, komt dit probleem wel indirect naar voren o.a. door de beperkte mogelijkheid om zorgmedewerkers vrij te maken voor opleiding of voor niet-directe zorgtaken. Dit belemmert de deelname aan welzijnsbevorderende activiteiten en creëert een vicieuze cirkel die de effectiviteit van de initiatieven ondermijnt.

De sector zoekt eveneens naar een positieve benadering en insteek rond het werken in de zorg. Uit de gesprekken blijkt dat de onderwerpen van de Samen aan Z- trajecten hierop goed inspelen door medewerkers te laat groeien in hun rol en samenwerking aan te gaan, wat dus positief werd ontvangen. Enkele praktische elementen zoals het aantal sessies en de locatie waarop de vorming plaatsvindt, lijkt een drempel tot deelname te zijn en kan, met oog op toekomstige trajecten en samen met de evaluatie van de lopende trajecten ‘tegen het licht’ gehouden worden.

De bevindingen worden gebruikt om de Samen aan Z-trajecten nog beter af te stemmen op de behoeften van de zorgprofessionals, waardoor de duurzaamheid van het project kan worden gewaarborgd.

Lees het eindrapport van het onderzoek, of raadpleeg de SWOT-analyse en het matrix overzicht van bestaande interventies. Deze documenten vind je ook terug onder onze Downloads.

Contacteer de projectcoördinator Annelies Van den Eynden via annelies.vandeneynden@provincieantwerpen.be.

Interesse in de trajecten? Bezoek onze webpagina voor meer informatie.